«Жазықсыз жазаланған жайсаңдар» ХХ ғасырдың 80-жылының ортасына дейін әртүрлі ұлттардың Қазақстан территориясына жер аударылуы мен оларды қоныстандыру мәселесі мүлдем жабық тақырып болды десек те болады. Себебі кеңестік жүйе республикадағы еш қысымсыз, тату-тәтті, бірлікте, ынтымақта өмір сүріп жатқандығын дүниежүзіне көрсетуге тырысты. Сондықтан ұлт мәселесіне қатысты барлық мәселелер құпия әрі қатаң түрде қадағаланып отырды. Ашаршылық пен саяси қуғын-сүргін құрбандарын 1930 жылдары Кеңес